Longin Jan Okoń

Longin Jan Okoń
Data i miejsce urodzenia	20 grudnia 1927 Świerszczów
Data i miejsce śmierci	3 kwietnia 2020 Chełm
Narodowość	polska
Język	polski
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Dziedzina sztuki	literatura dla dzieci i młodzieży
Odznaczenia

Longin Jan Okoń, ps. Leon Jorun (ur. 20 grudnia 1927 w Świerszczowie, zm. 3 kwietnia 2020 w Chełmie) – polski prozaik, poeta, publicysta, krytyk literacki, eseista, popularyzator nauki, etnograf i pedagog.

Życiorys

Urodził się 20 grudnia 1927 roku w Świerszczowie. Ukończył pedagogikę i filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim oraz studium podyplomowe.

Debiutował tomikiem poezji Łzy serca (1947). W latach 1949–1982 pracował w szkolnictwie. Do 1954 roku kierował szkołami podstawowymi w powiecie chełmskim (Poniatówka, Leśniczówka, Świerże), od 1955 do 1968 roku był zastępcą inspektora szkolnego Wydziału Oświaty przy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Chełmie, a następnie pracował w Zespole Szkół Zawodowych nr 4 w Chełmie, gdzie w latach 1968–1982 był dyrektorem.

Był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej od 1951 roku (lub 20 września 1955 – rozbieżność w aktach). W 1964 roku został członkiem egzekutywy Podstawowej Organizacji Partyjnej Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Chełmie. W latach 1965–1968 był sekretarzem propagandy Komitetu Powiatowego PZPR w Chełmie. Należał także do Związku Młodzieży Polskiej, Związku Młodzieży Socjalistycznej i Związku Harcerstwa Polskiego.

Był członkiem założycielem grupy „Pryzmaty” i pełnił, w latach 1956–1965 oraz 1968–1983, funkcję jej kierownika. Od roku 1980 był członkiem Związku Literatów Polskich (w latach 1983–1995 i 2002–2007 był przewodniczącym Komisji Rewizyjnej Lubelskiego Oddziału, a od 1995 do 1998 roku prezesem Zarządu Oddziału w Lublinie i następnie jego honorowym prezesem). Od 2004 roku był członkiem i honorowym prezesem Chełmskiej Grupy Literackiej „Lubelska 36” oraz twórcą Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Chełmskiej. W 1977 został członkiem Międzynarodowego Ruchu Obrony Praw Indian, a w roku 1992 Polskiego Stowarzyszenia Przyjaciół Indian.

16 czerwca 2007 roku, podczas uroczystego otwarcia Dni Chełma otrzymał honorowy tytuł Chełmianina Roku 2006, natomiast w 2012 – honorowe obywatelstwo tego miasta.

Zmarł 3 kwietnia 2020 w Chełmie.

W ramach upamiętnienia postaci Longina Jana Okonia oraz jego zasług dla Chełma, Urząd Miasta w Chełmie zorganizował akcję czytania legendy "Biały Niedźwiedź" autorstwa pisarza. Składające się z sześciu części słuchowisko zostało opublikowane na profilach społecznościowych Miasta Chełm.

Nagrody i odznaczenia

• 1971: Zasłużony Działacz Kultury
• 1972, 1977: Nagroda Ministra Oświaty
• 1977: Nagroda Literacka im. Bolesława Prusa za powieść Tecumseh
• 1977: Order Uśmiechu
• 1978: Medal Komisji Edukacji Narodowej
• 1978: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• 1982: Nagroda Ministra Kultury
• 1985: Zasłużony dla Miasta Chełma
• 1986: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
• 1997: medal „Za Zasługi dla Województwa Lubelskiego”
• 1997: Nagroda Prezydenta Miasta Lublina
• 2002: „Złote Tablo” Prezydenta Miasta Chełma
• 2003: Wojewódzka Nagroda Kulturalna
• 2006: Nagroda Literacka im. K.A. Jaworskiego

Źródło: Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”.

Twórczość

• 1947: Łzy serca
• 1960: Kroki słoneczne
• 1969: Łowienie świtu
• 1969: Legendy chełmskie
• 1971: Drążyłem noc
• 1971: Przysłowia ludu chełmskiego
• 1973: Opowieści niedźwiedziego grodu
• 1975: Ludowe zagadki chełmskie
• 1976: Tecumseh
• 1978: Niezwykłe dzieje pięknej Anny
• 1979: Czerwonoskóry generał
• 1981: Śladami Tecumseha
• 1986: Płonąca preria
• 1990: Przełęcz grozy
• 2010: Historia literatury Ziemi Chełmskiej 1505–2010 uzupełniona szkicami

Źródło: Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”.

Linki zewnętrzne

• Longin Jan Okoń na stronie „Lublin – Pamięć Miejsca” (zarchiwizowano 2016-07-11)